Trong bối cảnh kinh doanh toàn cầu hiện nay, sự bất ổn, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ (VUCA) đang buộc các doanh nghiệp thành công trên thế giới và tại Việt Nam phải thực hiện những chuyển đổi chiến lược sâu rộng về kinh doanh và phát triển bền vững. Các doanh nghiệp thành công toàn cầu và Việt Nam đang phải chuyển đổi chiến lược kinh doanh từ mô hình tận thu giá trị (value extraction model) sang mô hình kiến tạo giá trị (value creation model) để mang lại các giá trị bền vững, dài hạn cho doanh nghiệp, cho cổ đông, cho người lao động và cho xã hội.
Trong khuôn khổ Chương trình Nghiên cứu toàn quốc về các Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam, Viet Research phối hợp với Báo Tài chính – Đầu tư (Bộ Tài chính) công bố Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng. Đây là những doanh nghiệp tiên phong trong việc tạo dựng giá trị cho nền kinh tế và xã hội, thể hiện qua:quy mô và tốc độ tăng trưởng; lợi nhuận và đóng góp cho ngân sách; môi trường, chính sách và phúc lợi lao động; cam kết về ESG và đổi mới sáng tạo.
Chương trình nhằm tôn vinh những doanh nghiệp tiên phong kiến tạo giá trị đa chiều, qua đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy phát triển bền vững và khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ kinh tế toàn cầu.
Danh sách đầy đủ Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng và phương pháp nghiên cứu được đăng tải trên Cổng thông tin của chương trình https://value10.vn/.
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng (https://value10.vn/)
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng (https://value10.vn/)
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng (https://value10.vn/)
Ngành Xây dựng: Kiến tạo giá trị, dựng xây tương lai Việt Nam
Sau một thập kỷ tăng trưởng ấn tượng với tốc độ kép 11% (2013–2023), ngành Xây dựng Việt Nam đã đi qua vùng đáy khó khăn năm 2023 và đang bước vào giai đoạn phục hồi vững chắc, có chọn lọc. Động lực chính đến từ dòng vốn đầu tư công khổng lồ, quá trình tái cấu trúc mạnh mẽ trong doanh nghiệp, cùng yêu cầu ngày càng khắt khe về tuân thủ ESG. Báo cáo của JLL cho thấy sự khởi sắc rõ rệt ở cả phân khúc dân dụng và công nghiệp, đặc biệt tại khu vực phía Nam – nơi đang trở thành điểm nóng thu hút vốn và dự án mới. Hiện quy mô thị trường đạt khoảng 69,2 tỷ USD và được dự báo chạm ngưỡng 102,2 tỷ USD vào năm 2028, tương ứng tốc độ CAGR 8,1%.
Từ bức tranh tăng trưởng ấy, câu chuyện “tạo giá trị” của các doanh nghiệp xây dựng trở nên nổi bật: giá trị không chỉ đo bằng những công trình mang tính biểu tượng, mà còn được khẳng định qua năng lực đổi mới, trách nhiệm với xã hội – môi trường, và khả năng kiến tạo hệ sinh thái phát triển bền vững cho đất nước.
Doanh nghiệp xây dựng: Tạo dựng công trình, lan tỏa giá trị
- Giá trị kinh tế và hạ tầng
Doanh nghiệp xây dựng tạo ragiá trị nền tảng cho nền kinh tế – không chỉ thông qua doanh thu hay tăng trưởng, mà còn bằng những công trình kết nối và thúc đẩy phát triển quốc gia. Theo Bộ Xây dựng, trong 6 tháng đầu năm 2025, ngành xây dựng tăng trưởng 9,62%, mức cao nhất trong 5 năm qua, đóng góp 0,63 điểm % vào tăng trưởng GDP cả nước.
Song song, giá trị của doanh nghiệp xây dựng còn thể hiện qua vai trò trong kiến tạo hạ tầng chiến lược – nền tảng cho mọi ngành kinh tế khác. Những dự án quy mô lớn như cao tốc Bắc – Nam, sân bay Long Thành, cảng Lạch Huyện, hầm Đèo Cả hay hàng loạt tuyến metro đô thị không chỉ mang ý nghĩa phát triển kinh tế – kỹ thuật, mà còn rút ngắn khoảng cách vùng miền, giảm chi phí logistics, thúc đẩy thương mại và du lịch, từ đó gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.
Việt Nam hiện đầu tư khoảng 5,7% GDP mỗi năm cho hạ tầng, một trong những tỷ lệ cao nhất khu vực. Mỗi công trình hoàn thành là một minh chứng cho giá trị mà doanh nghiệp tạo ra – không chỉ ở quy mô vật chất, mà ở tác động kinh tế, xã hội và phát triển dài hạn của đất nước.
- Giá trị xã hội – cộng đồng và lao động
Doanh nghiệp xây dựng hôm nay không chỉ dựng nên những công trình vững chãi, mà còn dựng xây giá trị cho con người và cộng đồng.
Với người lao động, họ coi an toàn và hạnh phúc là nền tảng của phát triển bền vững. Coteccons duy trì hơn 13.000 giờ đào tạo an toàn mỗi năm, triển khai chương trình “The Happy Coteccons” chăm lo sức khỏe thể chất – tinh thần, cùng chính sách nhà ở, bảo hiểm và phúc lợi giúp hơn 3.200 kỹ sư, công nhân yên tâm gắn bó lâu dài. FECON cũng là tấm gương tiêu biểu, đạt 5 triệu giờ làm việc an toàn trong năm 2024, thể hiện cam kết bảo vệ con người và xây dựng văn hóa an toàn từ gốc.
Với cộng đồng, giá trị được lan tỏa qua những hành động giàu nhân văn. Newtecons đóng góp 2 tỷ đồng xây phòng học và học bổng cho học sinh vùng cao Yên Bái; Ricons đồng hành cùng chương trình “Chạy vì Trái tim 2025”, mang lại cơ hội sống cho trẻ em mắc bệnh tim bẩm sinh.
Từ công trường đến cộng đồng, các doanh nghiệp xây dựng đang chứng minh rằng: xây dựng không chỉ là dựng công trình, mà là dựng tương lai – nơi con người, an toàn và trách nhiệm xã hội trở thành nền móng cho một Việt Nam phát triển bền vững.
- Giá trị môi trường và phát triển bền vững
Doanh nghiệp xây dựng hôm nay không chỉ “đắp nên những khối bê tông”, mà đang kiến tạo những công trình sống xanh cho tương lai. Thông qua đổi mới vật liệu, công nghệ và tư duy thiết kế, họ đang biến ngành xây dựng – vốn từng gắn liền với khói bụi và phát thải – trở thành một lực lượng tiên phong của tăng trưởng xanh.
Coteccons là minh chứng rõ ràng cho sự chuyển mình này. Doanh nghiệp hợp tác với FiCO Pan-United đưa bê tông khoáng hóa CO₂ (CMC) vào dự án The Infiniti, trở thành công trình đầu tiên tại Việt Nam sử dụng vật liệu hấp thụ carbon, giúp cắt giảm 2.803 tấn CO₂, tương đương khả năng hấp thụ của 46.000 cây xanh trong 10 năm. Central Cons triển khai công nghệ BIM, tối ưu thiết kế, giảm lãng phí và tiết kiệm năng lượng. Nhiều nhà thầu khác tích hợp chuẩn xanh quốc tế như LEED, LOTUS, biến “công trình xanh” thành giá trị cốt lõi trong mọi dự án.
Không dừng lại ở các công trình đơn lẻ, nhiều doanh nghiệp còn tham gia xây dựng hạ tầng năng lượng tái tạo và công nghiệp xanh. Vinaconex là một ví dụ điển hình khi đầu tư vào thủy điện và hệ thống cấp nước sạch, vừa đảm bảo an ninh năng lượng, vừa nâng cao chất lượng sống cho cộng đồng.
Những nỗ lực đó khẳng định: doanh nghiệp xây dựng không chỉ tạo nên diện mạo đô thị, mà còn tạo nên tương lai xanh cho Việt Nam – nơi mỗi công trình là một lời cam kết với môi trường, với con người và với sự phát triển bền vững của đất nước.
Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng (https://value10.vn/)
III. Những thách thức trên hành trình kiến tạo giá trị
Dù ghi nhận những bước tiến ấn tượng, các doanh nghiệp xây dựng vẫn đang đối diện với nhiều thách thức lớn, đòi hỏi phải vừa thích ứng nhanh vừa tái cấu trúc để duy trì vai trò kiến tạo giá trị cho nền kinh tế. Theo khảo sát và nghiên cứu của Viet Research từ các doanh nghiệp trong Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng, có 4 thách thức nổi bật được nhận diện.
Thiếu hụt lao động kỹ năng & chi phí nhân công cao: Ngành Xây dựng Việt Nam đang thiếu trầm trọng lực lượng lao động lành nghề, trong khi đội ngũ công nhân có kinh nghiệm ngày càng già hóa, kỹ sư giỏi khan hiếm. Để bù đắp, nhiều doanh nghiệp buộc phải tăng đầu tư cho đào tạo nội bộ và thuê chuyên gia cao cấp, kéo chi phí nhân sự lên cao và ảnh hưởng tới sức cạnh tranh.
Biến động giá vật liệu & áp lực tài chính: Giá thép, xi măng cùng nhiều nguyên vật liệu chủ chốt liên tục leo thang, khiến tổng mức đầu tư và chi phí dự án tăng mạnh. Lãi suất vay vốn duy trì ở mức cao càng làm gánh nặng tài chính thêm lớn, đặc biệt với những doanh nghiệp sử dụng đòn bẩy nợ nhiều. Hệ quả là biên lợi nhuận bị thu hẹp, một số đơn vị phải dành phần lớn doanh thu để trả nợ thay vì tái đầu tư.
Thủ tục pháp lý & giải phóng mặt bằng: Các dự án lớn thường mất 6–18 tháng để hoàn tất thủ tục xây dựng và đền bù giải phóng mặt bằng. Sự chậm trễ này làm đội chi phí, kéo dài thời gian thi công và giảm tính linh hoạt trong quản trị dự án. Bên cạnh đó, quy định pháp lý thay đổi thường xuyên khiến doanh nghiệp khó lập kế hoạch dài hạn và buộc phải dành nhiều nguồn lực cho quan hệ chính quyền, làm giảm hiệu quả kinh doanh.
Cạnh tranh gay gắt & rủi ro thanh khoản: Ngành Xây dựng vốn có tính cạnh tranh cao, nhiều nhà thầu cùng tham gia khiến giá thầu giảm sâu, biên lợi nhuận thấp. Không ít doanh nghiệp mở rộng quá nhanh, quản lý dòng tiền chưa hiệu quả dẫn đến căng thẳng thanh khoản, đặc biệt trong bối cảnh nợ vay lớn và thị trường biến động.
Những thách thức trên không chỉ là phép thử sức bền mà còn là động lực để doanh nghiệp xây dựng đổi mới quản trị, tăng năng suất lao động, củng cố năng lực tài chính và chủ động hợp tác chặt chẽ với cơ quan quản lý nhằm rút ngắn thủ tục, cải thiện hiệu quả triển khai dự án. Chỉ bằng cách này, doanh nghiệp mới có thể duy trì vị thế tiên phong trong việc kiến tạo giá trị bền vững cho nền kinh tế và xã hội.
- Đón đầu xu hướng tương lai
Kết quả khảo sát và nghiên cứu các doanh nghiệp xây dựng của Viet Research trong Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng cho thấy có 3 xu hướng lớn sẽ định hình tương lai ngành.
(1) Mô hình tích hợp chủ đầu tư – tổng thầu (EPC/PPP). Ngày càng nhiều dự án áp dụng mô hình “chủ đầu tư kiêm tổng thầu” hoặc hợp tác công – tư (PPP). Điều này cho phép doanh nghiệp vừa kiểm soát tốt tiến độ, vừa tối ưu hóa dòng vốn và phân bổ rủi ro. Đây cũng là cách để huy động nguồn lực xã hội vào các dự án hạ tầng lớn, giảm phụ thuộc vào vốn ngân sách, đồng thời nâng cao tính chuyên nghiệp trong quản trị dự án.
(2) Thi công mô-đun và ứng dụng BIM: Công nghệ số và tiền chế đang tạo nên bước nhảy vọt trong thi công. Mô hình thông tin công trình (BIM) giúp kết nối thiết kế – thi công – quản lý vận hành trên nền tảng số, nâng cao độ chính xác và tính minh bạch. Trong khi đó, thi công mô-đun với các cấu kiện lắp ghép sẵn tại nhà máy giúp rút ngắn thời gian xây dựng, giảm chi phí nhân công, hạn chế rủi ro tại công trường và đặc biệt là giảm lãng phí vật liệu – yếu tố quan trọng trong xu hướng xây dựng bền vững.
(3) Xây dựng xanh và kinh tế tuần hoàn: Nhu cầu về công trình xanh, tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường đang trở thành chuẩn mực mới. Việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như LEED, Lotus, EDGE không chỉ là yêu cầu pháp lý hay xu thế thị trường, mà còn là yếu tố cạnh tranh quyết định vị thế của nhà thầu. Bên cạnh đó, việc sử dụng vật liệu tái chế, ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong thiết kế và vận hành công trình sẽ giúp doanh nghiệp giảm dấu chân carbon, đồng thời khẳng định cam kết với mục tiêu phát triển bền vững và Net Zero 2050 của Việt Nam.
Giá trị mà doanh nghiệp xây dựng tạo ra không chỉ nằm ở doanh thu hay lợi nhuận. Họ đóng góp vào việc hình thành hệ thống hạ tầng hiện đại, tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế, đồng thời nâng cao đời sống người lao động và mang lại lợi ích cho cộng đồng. Thông qua việc áp dụng công nghệ mới và các giải pháp xanh, doanh nghiệp xây dựng góp phần giảm tác động môi trường, thúc đẩy phát triển bền vững. Dù phải đối mặt với nhiều thách thức, họ vẫn không ngừng đổi mới, hợp tác và thích ứng. Giá trị cốt lõi của doanh nghiệp xây dựng vì thế được thể hiện ở khả năng kiến tạo hạ tầng chất lượng, nâng cao phúc lợi xã hội và đồng hành cùng sự phát triển của đất nước.
Lễ Công bố và Vinh danh các doanh nghiệp trong Danh sách Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 – Ngành Xây dựng sẽ diễn ra trong khuôn khổ Diễn đàn Doanh nghiệp Việt 2025 – Kiến tạo và dẫn dắt chuyển đổi bền vững, dự kiến tổ chức tại Hà Nội vào tháng 12 năm 2025 và được đăng tải tại cổng thông tin của Chương trình https://value10.vn/ và trên các kênh truyền thông đại chúng.
