Theo ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Shinec, đơn vị đầu tư và phát triển KCN Nam Cầu Kiền, việc phát triển khu công nghiệp theo hướng ESG không còn là một lựa chọn mà đã trở thành một yêu cầu tất yếu. Ông nhấn mạnh rằng, xu hướng này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, thu hút đầu tư mà còn mang lại giá trị bền vững lâu dài cho cả nền kinh tế.
ESG – tiêu chí quan trọng trong phát triển khu công nghiệp
Theo các chuyên gia, việc phát triển KCN theo hướng ESG không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của nhà đầu tư mà còn giúp nâng cao năng lực cạnh tranh. Nhiều tập đoàn lớn đang ưu tiên các KCN có chính sách ESG tốt, đảm bảo các yếu tố như giảm phát thải carbon, quản lý tài nguyên hiệu quả và duy trì trách nhiệm xã hội.
Cụ thể, tiêu chí ESG trong các KCN được thể hiện qua:
- Yếu tố môi trường (E – Environmental): Ứng dụng năng lượng tái tạo, tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải khí nhà kính.
- Yếu tố xã hội (S – Social): Đảm bảo quyền lợi người lao động, xây dựng hệ thống an sinh và cộng đồng dân cư bền vững.
- Yếu tố quản trị (G – Governance): Minh bạch trong quản lý, áp dụng công nghệ hiện đại vào vận hành khu công nghiệp.
Thực tế triển khai ESG trong các khu công nghiệp tại Việt Nam
Dữ liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho thấy, tính đến cuối tháng 7, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đạt 18 tỷ USD, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, hơn 70% tổng vốn FDI chảy vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao như điện tử, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và năng lượng tái tạo. Sự mở rộng đầu tư trong những ngành này đã kéo theo nhu cầu ngày càng lớn đối với bất động sản công nghiệp, khi các doanh nghiệp tìm kiếm nhà xưởng và cơ sở hạ tầng đáp ứng tiêu chuẩn sản xuất hiện đại.
Nhận xét về xu hướng này, ông Hardy Diec – Giám đốc điều hành KCN Việt Nam cho biết: “Việt Nam ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn đối với ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu. Các tập đoàn lớn như Amkor, Qualcomm, Samsung, Intel đã và đang triển khai kế hoạch mở rộng đầu tư tại Việt Nam. Tiềm năng phát triển của ngành bán dẫn sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy thị trường bất động sản công nghiệp tiếp tục tăng trưởng, nhờ nhu cầu gia tăng đối với nhà xưởng và cơ sở hạ tầng sản xuất”.
Tuy nhiên, theo Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp KCN TP.HCM, ESG đang trở thành tiêu chí quan trọng đối với các doanh nghiệp và nhà đầu tư nước ngoài khi lựa chọn địa điểm sản xuất. Ông nhấn mạnh: “Nếu khu công nghiệp không đáp ứng được các tiêu chuẩn về ESG, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc tiếp cận thị trường quốc tế cũng như thu hút nguồn vốn chất lượng cao.”
Những nhận định này phản ánh thực tế rằng việc tích hợp ESG vào phát triển khu công nghiệp không chỉ là xu thế mà còn là yếu tố then chốt quyết định khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong dài hạn. Một số KCN tại Việt Nam đã bắt đầu chuyển đổi sang mô hình phát triển bền vững theo hướng ESG. Báo Đầu tư dẫn ví dụ về các KCN như Deep C, VSIP hay Amata đang tích cực đầu tư vào năng lượng tái tạo, xử lý nước thải tuần hoàn và phát triển các khu đô thị công nghiệp theo tiêu chuẩn xanh. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng nhấn mạnh vai trò của chính sách hỗ trợ từ chính phủ trong việc thúc đẩy ESG. Hiện nay, Việt Nam đang nghiên cứu xây dựng khung pháp lý về phát triển KCN bền vững, trong đó có các quy định liên quan đến chứng nhận xanh, cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh cho các doanh nghiệp tuân thủ ESG.
Những thách thức khi áp dụng ESG vào khu công nghiệp
Để ESG thực sự đi vào thực tiễn, các doanh nghiệp cần vượt qua nhiều thách thức về cơ chế chính sách, tài chính và nhận thức. Theo nhận định của các chuyên gia, một số thách thức lớn gồm:
– Chi phí đầu tư ban đầu cao: Việc xây dựng hạ tầng xanh, ứng dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng đòi hỏi nguồn vốn lớn, trong khi chưa có nhiều cơ chế hỗ trợ tài chính cụ thể.
– Thiếu tiêu chuẩn thống nhất: Hiện nay, Việt Nam chưa có một bộ tiêu chuẩn ESG cụ thể dành cho các KCN, dẫn đến việc triển khai còn thiếu đồng bộ.
– Nhận thức của doanh nghiệp: Nhiều doanh nghiệp vẫn xem ESG như một yếu tố mang tính tự nguyện hơn là yêu cầu bắt buộc, do đó chưa có sự đầu tư nghiêm túc.
Hướng đi nào cho doanh nghiệp?
Để ESG thực sự trở thành động lực phát triển bền vững cho KCN, các doanh nghiệp cần chủ động hơn trong việc thay đổi chiến lược. Một số giải pháp được đề xuất bao gồm:
– ích hợp ESG vào chiến lược dài hạn, thay vì chỉ coi đây là một yếu tố phụ trợ.
– Hợp tác với các tổ chức quốc tế, tận dụng nguồn vốn và kinh nghiệm từ các thị trường phát triển.
– Tăng cường minh bạch trong báo cáo ESG, từ đó nâng cao uy tín và khả năng thu hút đầu tư.
Có thể thấy, phát triển KCN theo định hướng ESG không chỉ là xu thế mà còn là yếu tố quyết định đến sự bền vững của doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường ngày càng khắt khe về trách nhiệm môi trường và xã hội. Tuy nhiên, để làm được điều này, cần có sự phối hợp giữa chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức liên quan nhằm xây dựng hệ thống KCN đáp ứng cả tiêu chí kinh tế và bền vững trong dài hạn.
Nguồn: Báo Đầu tư – Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp
